-
1 катламлы
прил.1) слоёный, слои́стый, сло́йчатыйкатламлы кыялар — слои́стые ска́лы
катламлы болытлар — слои́стые ту́чи
2) геол. пластово́й; слои́стыйкатламлы известь — пластова́я и́звесть
катламлы минераллар — слои́стые минера́лы
катламлы тау токымнары — пластовы́е го́рные поро́ды
-
2 кисем
сущ.1) см. киселеш 1)тимерчыбык кисеме — сече́ние про́вода
тау токымнары кисеме — срез го́рных поро́д
бүрәнә кисеме — разре́з бревна́
2) мат. сече́ниеквадрат кисем — квадра́тное сече́ние
конус кисем — кони́ческое сече́ние
-
3 магмалы
прил.магмати́ческийма́гмалы тау токымнары — магмати́ческие го́рные поро́ды
-
4 токым
1. сущ.1)а) в разн. знач. сорт, поро́датокымы яхшы терлек — скот хоро́шей поро́ды
тау токымнары — го́рные поро́ды
каты токым — твёрдая поро́да
б) род, круг ро́дственников; родня́сезнең токымыгыз шундый — вся ва́ша родня́ такова́ (ваш род тако́в)
2) разг.а) наро́дность, пле́мябөтенләй безнең токым түгел — не на́шей поро́ды; совсе́м не на́шего ро́да-пле́мени (наро́дности)
б) происхожде́ние ( по национальности или социальное)токымың нинди синең? — каково́ твоё происхожде́ние?
3) разг. род, пле́мя ( животного)кәҗә токымы — ко́зий род, коза́, ко́зы ( вообще)
мәче токымыннан бер хайван — не́кое живо́тное (из) коша́чьего пле́мени
4)а) пото́мство, пото́моктокымының дүртенче буыны — четвёртое поколе́ние ( чьего) пото́мства
б) отро́дьебүре токымы — во́лчье отро́дье
шайтан токымы — чёртово отро́дье
5) разво́д (то, что предназначено на разведение)күлгә балык токымы җибәрү — пусти́ть в о́зеро разво́д ры́бы
6) в знач. прил. токымындагы, токымдагы; явля́ющийся представи́телем определённой поро́ды; (из) поро́ды2. прил.; разг.холмогор токымындагы сыер — коро́ва холмого́рской поро́ды
1) (из) поро́дыяхшы токым сыер — коро́ва хоро́шей поро́ды
2) диал. ро́дственныйбезгә токым кеше — ро́дственный нам челове́к
•- токымы кору
- токымын корыту -
5 утырма
I 1. сущ.оса́док, отложе́ние, отсто́й; муть, подо́нкиорганизмдагы тоз утырмасы — отложе́ние соле́й в органи́зме
2. прил.; геол.үсемлек маендагы утырма — оса́док в расти́тельном ма́сле
оса́дочныйII прил.утырма тау токымнары — оса́дочные го́рные поро́ды
стоя́чийIII сущ.; этногр.утырма яка — стоя́чий воротни́к
1) обы́чай де́вушек гости́ть продолжи́тельное вре́мя у ро́дственников и занима́ться там рукоде́лием2) посиде́лки; вечери́нкакызлар утырмага килгән — де́вушки пришли́ на посиде́лки
-
6 үрнәк
1. сущ.1) рису́нок узо́ра ( для вышивания)2) образе́ц; представи́тельтау токымнары үрнәкләре — образцы́ го́рных поро́д
кайбер хайваннарның үрнәкләре — представи́тели не́которых живо́тных
3) приме́р, этало́н книжн.чын дуслык үрнәге — приме́р настоя́щей дру́жбы
4) моде́ль; образе́цаяк киеме үрнәкләре — моде́ли о́буви
5) вы́ставленный образе́ц, экспона́т2. прил.матур язу үрнәкләре — образцы́ правописа́ния
1) образцо́вый, показа́тельныйүрнәк тәрбия — образцо́вая дисципли́на
үрнәк отряд — показа́тельный отря́д
2) приме́рный, идеа́льныйүрнәк укучы — приме́рный учени́к
•
См. также в других словарях:
вулкан — Түбәсендәге кратерыннан вакыт вакыт эрегән кайнар лава, газ, тау токымнары һ. б. ш. атылып чыга торган конус сыман тау; Янар тау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
морена — Бозлыклар белән шуышып төшкән тау токымнары, зур зур таш өемнәре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
пермь — ЧОРЫ (СИСТЕМАСЫ) – Палеозой эрасының бишенче геологик чоры һәм шул чорга караган тау токымнары … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
стратиграфия — Геологиядә: тау токымнары катламнарын өйрәнә торган тармак … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
утырым — Нин. б. матдәнең сыеклык, эремә төбенә утырган вак кисәкләре 2. с. Утырмага бәйләнешле. геол. Минераль һәм органик матдәләр утыру, аларның әкренләп тыгызлану һәм үзгәрүләре аркасында барлыкка килгән утырма тау токымнары. II. УТЫРМА – с. Кайтарып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
формация — 1. Үсешнең билгеле бер баскычына, стадиясенә туры килә торган тип, структура. Кешелек җәмгыятенең җитештерү ысуллары, җитештерү мөнәсәбәтләре системасы һәм җитештерүче көчләрнең үсеш дәрәҗәсе белән билгеләнә торган тибы, төре 2. геол. Билгеле бер … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шток — 1. геол. Дөрес формада булмаган казылма байлыклар яки тау токымнары массасы 2. Пешкәкле машиналарда пешкәкне шудырма белән тоташтыра торган кендек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ярус — 1. Театр бинасы эчендә берсе өстенә берсе этаж булып урнашкан ложалар яки креслолар рәте 2. геол. Бөтен геологик гасыр буенча утырып килгән тау токымнары җыелмасы 3. Урманның биек агачлар, куаклар, үләннәр үсә торган, төрле яктылык шартларында… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге